Venüs Geçişi

Venüs Geçişi

Venüs Geçişi

Venüs Geçişi

6 Haziran 2012’de, oldukça nadir yaşanan Venüs geçişine tanık olacağız. Ortalama her yüzyılda bir meydana gelen bu geçişler Venüs’ün döngüsünün doğası sebebiyle aralarında 8 yıl olan bir çift geçiş halinde gözlemlenirler. Haziran’da gözlemleyeceğimiz geçişin çifti 8 Haziran 2004’te 17°53´ İkizler burcunda gerçekleşmişti. Şimdi yaşayacağımız geçiş ise 15°44´ İkizler burcunda gerçekleşecek.

Venüs’ün Sekiz Yıllık Döngüsü

Venüs’ün yörüngesindeki bir turu yaklaşık 225 gün sürer. Güneş ile olan sinodik döngüsü (güneş ile yaptığı alt kavuşumdan bir sonraki alt kavuşuma kadar) ise yaklaşık 584 gün (1,6 yılda) sürer. Venüs düzenli bir seyir izleyerek 1,6 yıl arayla beş kez, farklı burçlarda Güneş’le kavuşum yaptıktan sonra, ilk kavuşum yaptıkları burçta tekrar buluşmaları ile 8 yıllık döngüsünü tamamlar (1,6 yıl x 5= 8 yıl). Sekiz yıllık bu sürede Venüs’ün yaptığı bu beş kavuşum noktasını zodyak çemberi üzerinde işaretleyip birleştirdiğimizde karşımıza meşhur 5 köşeli yıldız sembolü çıkar.

devam

Venüs’ün Güneş’le sekiz yıllık döngünün başında yaptığı kavuşumun burç derecesi ile, döngünün sonunda yine aynı burçta yaptığı kavuşum yaklaşık iki gün farklıdır (burç dercesi olarak 2 derece), çünkü sekiz yılda iki artıkyıl vardır. Örneğin 8 Haziran 2004’te 17° İkizler burcundaki kavuşumla başlayan 8 yıllık döngü 6 Haziran 2012’de 15° İkizler’deki kavuşumla sona erecektir. Bundan sonraki sekiz yıl sonra 3 Haziran 2020 yılında 13° İkizler burcunda kavuşum yaparak tekrar bir döngüsünü bitirmiş olacaktır.

Venüs’ün Güneş’in Kalbinden Geçişi

Eğer Venüs her 584 günde Güneş ile farklı burçlarda kavuşum yapıyorsa, her 8 yılda bir de aynı burçta kavuşum yapıyorsa o zaman Venüs’ün 2004-2012 yıllarındaki kavuşumu niye bu kadar nadir yaşanan bir olay? Niçin her kavuşumda Venüs geçişi olmuyor?

Bunun nedeni, meydana gelen kavuşumların ekliptik boylam (burç derecesi) olarak kavuşum yapmalarına rağmen enlem olarak aynı seviyede olmamalarıdır. Venüs’ün yörüngesinin ekliptik düzlemine (dünyanın güneş çevresindeki yörünge düzlemine) yaklaşık 3,4° eğimli olması sebebiyle kavuşum esnasında çoğunlukla Venüs güneş diskiyle aynı hizzada olmaz, biraz altında veya üstünde kalır. Prensip tıpkı tutulmalardaki gibidir. Nasıl Ay’ın yörünge eğimi yüzünden her yeniayda güneş tutulması olmuyorsa, sadece yeniay düğüm noktalarına denk geldiğinde ay güneşi kapatabiliyorsa Venüs için de aynı durum söz konusudur. Venüs dünya ile güneş arasına girip güneş ile alt kavuşum yaptığında, aynı zamanda yörüngesinin ekliptikle kesişme noktası olan Venüs düğümlerinde bulunuyorsa, bu kavuşum bir ‘Venüs geçişi’ne neden olur. En kısa tabirle düzlemsel olarak dünya, Venüs ve Güneş aynı hizzaya gelir ve dünyadan baktığımızda Venüs’ün bedeninin Güneş’in diskinin içinden geçtiğini görürüz. Tabii Venüs uzaklığı dolayısıyla hiçbir zaman güneşi örtmez, güneşin içinden geçen küçük bir siyah nokta şeklinde görülür.

devam

Sekiz yıl aralıklı bir çift şeklinde Venüs’ün güneşin kalbinden geçtiği bu kavuşumlar çok nadir gerçekleşir, bir sonraki çifte kadar bir asırdan fazla zaman geçer. MÖ-2000  – MS 1882 arasında sadec 52 Venüs geçişi olmuştur. Hollandalı gözlük üreticisi Hans Lippershey’in 1608’de teleskobu icat edişinden bizim yüzyılımızdaki çifte kadar 6 geçiş (üç çift) izlenmiştir. Bu geçişler 121.5 veya 105.5 yılda bir 8 yıl aralıklı çiftler şeklinde gözlenir. Yüzyıllar içinde nadir gerçekleşen  Venüs transitleri her zaman Haziran ya da Aralık aylarına denk gelir (Venüs düğümlerinin denk geldiği burçlar bunlar olduğu için).

devam

İkizler burcunda gerçekleşen, aralarında 8 yıl olan bir çift Venüs geçişinden 105.5 yıl sonra Yay’da gerçekleşen yine 8 yıl aralıklı bir çift Venüs geçişi görülür. Yay’dakinden sonra tekrar İkizler’de olacak bir çift geçiş için 121,5 yıl geçmesi gerekir. Bir çift geçişten yine aynı burçta oluşacak diğer bir çift geçişe kadar ise 243 yıl geçmesi gerekir. (8+121.5+8+105.5= 243yıl) Yüzyılımızdaki Haziran 2004-2012 geçişi İkizler burcunda gerçekleşiyor. Daha önce çift olarak Venüs geçişinin İkizler burcunda izlendiği tarih 6 Haziran 1761-3 Haziran 1769. Bizim tanık olacağımız geçişten sonra bir dahaki Venüs geçişi 105.5 yıl sonra 11 Aralık 2117-6 Aralık 2125 çifti olarak gerçekleşecek. Yüzyılımızdaki geçişin ikiz kardeşi (bir daha İkizler’de olacak geçiş) için ise 243 yıl geçmesi gerekecek (11 Haziran 2247-9 Haziran 2255).

Tarihsel Süreçte Venüs Geçişi   

Tarihte Venüs geçişlerine denk gelen olayları tararken çeşitli açılardan inceleme yapabiliriz.